Αυγούστου 11, 2011
Αναταραχή στη Μεγάλη Βρετανία
Δίκαιη οργή, αλλά λάθος μέσα
Του Karl Weiss
«Εγκληματίες» θα ήταν αυτοί που στο Λονδίνο με τα προάστια του Tottenham, Peckham και άλλα, στο Μπέρμιγχαμ, στο Λίβερπουλ, στο Μάντσεστερ, στο Μπρίστολ και σε άλλα μέρη, διοργάνωσαν «ταραχές», ταραχές που έβαλαν φωτιά σε σπίτια και αυτοκίνητα και διέρρηξαν και λεηλάτησαν καταστήματα. Πού εμφανίστηκαν ξαφνικά χιλιάδες «εγκληματίες»; Αναδύονται από το έδαφος; Πέφτουν από τον ουρανό; Χιλιάδες έντιμοι πολίτες έγιναν ξαφνικά «εγκληματίες»;
Ένα σχόλιο της «Süddeutsche Zeitung» (την οποία συνήθως επικρίνω αυστηρά εδώ) δίνει μια ιδέα για το πώς μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Ο τίτλος είναι «Απελπισμένοι και οργισμένοι μέχρι θανάτου» και εδώ μπορείτε να το διαβάσετε:
http://www.sueddeutsche.de/politik/ungerechtigkeit-in-grossbritannien-verloren-verzweifelt-wuetend-bis-aufs-blut-1.1129811
Μερικά αποσπάσματα:
«Αλλού, οι ιδιοκτήτες σπιτιών μπορεί να μην είναι πλέον σε θέση να εξυπηρετήσουν τα στεγαστικά τους δάνεια, αλλά οι τιμές των διαμερισμάτων ρετιρέ στο Knightsbridge ή στο Kensington συνεχίζουν να αυξάνονται δυναμικά. Οι έμποροι διαμαντιών στο Hatton Garden, οι κατασκευαστές ανδρικών ενδυμάτων στην Jermyn Street και οι πωλητές πολυτελών λιμουζινών στην Park Lane δεν παραπονιούνται για μειωμένη ζήτηση. Και ενώ ο υπουργός Οικονομικών George Osborne, από τη μια περικόπτει τις κοινωνικές παροχές, από την άλλη προσελκύει πλούσιους από όλο τον κόσμο με όρους που θα έκαναν τον οικονομικό διευθυντή ενός ελβετικού καντονιού χαμηλής φορολογίας να ζηλέψει. (...)
Αυτό είναι το υπόβαθρο στο οποίο πρέπει να εξετάσουμε τις ταραχές σε όλη την έκταση των φτωχογειτονιών της βρετανικής πρωτεύουσας και σε άλλα μέρη της χώρας. Όποιος λέει ότι ξέσπασαν ξαφνικά, ψεύδεται ή αρνείται την πραγματικότητα. Διότι πίσω από τη λαμπερή πρόσοψη που παρουσιάζει η Μεγάλη Βρετανία, έχουν συσσωρευτεί τόση δυσαρέσκεια, παράπονα και οργή που χρειάστηκε μόνο ένα σπίθα για να προκαλέσει μια έκρηξη. Οι εν μέρει βίαιες φοιτητικές διαμαρτυρίες, οι φωνές «αποκεφαλίστε τους» με τις οποίες υποδέχτηκαν τον πρίγκιπα Κάρολο και την Καμίλα μια ορμητική ορδή, μια μαζική πορεία των συνδικάτων - αυτά ήταν σημάδια της εκρηκτικής ύλης που είχε συσσωρευτεί.
Δεν είναι τυχαίο ότι έξυπνοι παρατηρητές κάνουν μια παράλληλη μεταξύ των λαϊκών εξεγέρσεων στην αραβική άνοιξη και των οδομαχιών του καλοκαιριού του Λονδίνου.»
Το άρθρο παραθέτει επίσης την «Daily Telegraph»:
«Ένα μέρος της νεαρής Βρετανίας (...) έχει πέσει από την άκρη ενός καταρρέοντος έθνους.»
Και διαπιστώνεται: «... υπάρχουν περιοχές στο Λονδίνο και αλλού στις οποίες το προσδόκιμο ζωής και η παιδική θνησιμότητα έχουν επίπεδα Τρίτου Κόσμου.»
Ωστόσο, το άρθρο δεν μας λέει ποια είναι η ουσιαστική διαφορά μεταξύ εκείνων που στην Αίγυπτο, την Τυνησία, την Ισπανία, το Ισραήλ και την Ελλάδα, για να αναφέρουμε μόνο μερικές, έχουν οργανώσει ειρηνικές, αλλά εξαιρετικά ορατές και επομένως τόσο αποτελεσματικές διαμαρτυρίες χωρίς διακοπή και των «απελπισμένων και οργισμένων μέχρι θανάτου» στην Αγγλία.
Η διαφορά είναι: Όποιος μπαίνει στον κόπο να οργανώσει ακόμη ειρηνικές, αν και αποτελεσματικές, διαμαρτυρίες, έχει ακόμη ελπίδα για βελτίωση, βλέπει ακόμη τη δυνατότητα αλλαγών, εξακολουθεί να εμπιστεύεται το σύστημα σε κάποιο βαθμό.
Όποιος διοργανώνει μια ταραχή, ταραχές που πάντα και παντού συνοδεύονται από εμπρησμούς και λεηλασίες, έχει εγκαταλείψει κάθε ελπίδα, θέλει μόνο να ζήσει την οργή και το μίσος του, έχει αποκλείσει εδώ και καιρό κάθε δυνατότητα θετικής αλλαγής.
Και οι δύο στάσεις μπορούν επομένως να αποδοθούν σε σχεδόν πανομοιότυπες αιτίες, αλλά το αποτέλεσμα είναι δραστικά διαφορετικό.
Έτσι, το άρθρο λέει σωστά: «Αυτό [το προσωπικό τους μέλλον] φαίνεται τόσο ζοφερό όσο η προοπτική των νέων στο Κάιρο ή στην Σαναά: ανεργία, περιστασιακές δουλειές, κρατική ελεημοσύνη, (...). Το μήνυμα για την κατώτερη τάξη της Βρετανίας δεν θα μπορούσε να είναι σαφέστερο: φτωχοί μια φορά, φτωχοί για πάντα, και αυτό φυσικά ισχύει και για τα παιδιά και τα εγγόνια σας. Έχετε περισσότερες πιθανότητες να κερδίσετε το λαχείο παρά να ξεφύγετε από την τάξη σας.»
Έτσι, πρέπει να διαπιστώσουμε: Οι «ειρηνικές διαμαρτυρίες» δεν είναι συνήθως αρκετά ριζοσπαστικές, ξεκινούν συνήθως από μια πιθανή αλλαγή προς το καλύτερο εντός του συστήματος. Αντίθετα, οι ταραχές είναι αναμφίβολα πολύ ριζοσπαστικές, αλλά χωρίς διέξοδο. Αυτό που χρειάζεται είναι ριζοσπαστικές διαμαρτυρίες χωρίς αυταπάτες για τη μεταρρυθμισιμότητα του συστήματος, ριζοσπαστικές διαμαρτυρίες που οδηγούν σε μια θεμελιώδη αλλαγή της κοινωνίας, όπως μας δίδαξε ο Μαρξ.»
Του Karl Weiss
«Εγκληματίες» θα ήταν αυτοί που στο Λονδίνο με τα προάστια του Tottenham, Peckham και άλλα, στο Μπέρμιγχαμ, στο Λίβερπουλ, στο Μάντσεστερ, στο Μπρίστολ και σε άλλα μέρη, διοργάνωσαν «ταραχές», ταραχές που έβαλαν φωτιά σε σπίτια και αυτοκίνητα και διέρρηξαν και λεηλάτησαν καταστήματα. Πού εμφανίστηκαν ξαφνικά χιλιάδες «εγκληματίες»; Αναδύονται από το έδαφος; Πέφτουν από τον ουρανό; Χιλιάδες έντιμοι πολίτες έγιναν ξαφνικά «εγκληματίες»;
Ένα σχόλιο της «Süddeutsche Zeitung» (την οποία συνήθως επικρίνω αυστηρά εδώ) δίνει μια ιδέα για το πώς μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Ο τίτλος είναι «Απελπισμένοι και οργισμένοι μέχρι θανάτου» και εδώ μπορείτε να το διαβάσετε:
http://www.sueddeutsche.de/politik/ungerechtigkeit-in-grossbritannien-verloren-verzweifelt-wuetend-bis-aufs-blut-1.1129811
Μερικά αποσπάσματα:
«Αλλού, οι ιδιοκτήτες σπιτιών μπορεί να μην είναι πλέον σε θέση να εξυπηρετήσουν τα στεγαστικά τους δάνεια, αλλά οι τιμές των διαμερισμάτων ρετιρέ στο Knightsbridge ή στο Kensington συνεχίζουν να αυξάνονται δυναμικά. Οι έμποροι διαμαντιών στο Hatton Garden, οι κατασκευαστές ανδρικών ενδυμάτων στην Jermyn Street και οι πωλητές πολυτελών λιμουζινών στην Park Lane δεν παραπονιούνται για μειωμένη ζήτηση. Και ενώ ο υπουργός Οικονομικών George Osborne, από τη μια περικόπτει τις κοινωνικές παροχές, από την άλλη προσελκύει πλούσιους από όλο τον κόσμο με όρους που θα έκαναν τον οικονομικό διευθυντή ενός ελβετικού καντονιού χαμηλής φορολογίας να ζηλέψει. (...)
Αυτό είναι το υπόβαθρο στο οποίο πρέπει να εξετάσουμε τις ταραχές σε όλη την έκταση των φτωχογειτονιών της βρετανικής πρωτεύουσας και σε άλλα μέρη της χώρας. Όποιος λέει ότι ξέσπασαν ξαφνικά, ψεύδεται ή αρνείται την πραγματικότητα. Διότι πίσω από τη λαμπερή πρόσοψη που παρουσιάζει η Μεγάλη Βρετανία, έχουν συσσωρευτεί τόση δυσαρέσκεια, παράπονα και οργή που χρειάστηκε μόνο ένα σπίθα για να προκαλέσει μια έκρηξη. Οι εν μέρει βίαιες φοιτητικές διαμαρτυρίες, οι φωνές «αποκεφαλίστε τους» με τις οποίες υποδέχτηκαν τον πρίγκιπα Κάρολο και την Καμίλα μια ορμητική ορδή, μια μαζική πορεία των συνδικάτων - αυτά ήταν σημάδια της εκρηκτικής ύλης που είχε συσσωρευτεί.
Δεν είναι τυχαίο ότι έξυπνοι παρατηρητές κάνουν μια παράλληλη μεταξύ των λαϊκών εξεγέρσεων στην αραβική άνοιξη και των οδομαχιών του καλοκαιριού του Λονδίνου.»
Το άρθρο παραθέτει επίσης την «Daily Telegraph»:
«Ένα μέρος της νεαρής Βρετανίας (...) έχει πέσει από την άκρη ενός καταρρέοντος έθνους.»
Και διαπιστώνεται: «... υπάρχουν περιοχές στο Λονδίνο και αλλού στις οποίες το προσδόκιμο ζωής και η παιδική θνησιμότητα έχουν επίπεδα Τρίτου Κόσμου.»
Ωστόσο, το άρθρο δεν μας λέει ποια είναι η ουσιαστική διαφορά μεταξύ εκείνων που στην Αίγυπτο, την Τυνησία, την Ισπανία, το Ισραήλ και την Ελλάδα, για να αναφέρουμε μόνο μερικές, έχουν οργανώσει ειρηνικές, αλλά εξαιρετικά ορατές και επομένως τόσο αποτελεσματικές διαμαρτυρίες χωρίς διακοπή και των «απελπισμένων και οργισμένων μέχρι θανάτου» στην Αγγλία.
Η διαφορά είναι: Όποιος μπαίνει στον κόπο να οργανώσει ακόμη ειρηνικές, αν και αποτελεσματικές, διαμαρτυρίες, έχει ακόμη ελπίδα για βελτίωση, βλέπει ακόμη τη δυνατότητα αλλαγών, εξακολουθεί να εμπιστεύεται το σύστημα σε κάποιο βαθμό.
Όποιος διοργανώνει μια ταραχή, ταραχές που πάντα και παντού συνοδεύονται από εμπρησμούς και λεηλασίες, έχει εγκαταλείψει κάθε ελπίδα, θέλει μόνο να ζήσει την οργή και το μίσος του, έχει αποκλείσει εδώ και καιρό κάθε δυνατότητα θετικής αλλαγής.
Και οι δύο στάσεις μπορούν επομένως να αποδοθούν σε σχεδόν πανομοιότυπες αιτίες, αλλά το αποτέλεσμα είναι δραστικά διαφορετικό.
Έτσι, το άρθρο λέει σωστά: «Αυτό [το προσωπικό τους μέλλον] φαίνεται τόσο ζοφερό όσο η προοπτική των νέων στο Κάιρο ή στην Σαναά: ανεργία, περιστασιακές δουλειές, κρατική ελεημοσύνη, (...). Το μήνυμα για την κατώτερη τάξη της Βρετανίας δεν θα μπορούσε να είναι σαφέστερο: φτωχοί μια φορά, φτωχοί για πάντα, και αυτό φυσικά ισχύει και για τα παιδιά και τα εγγόνια σας. Έχετε περισσότερες πιθανότητες να κερδίσετε το λαχείο παρά να ξεφύγετε από την τάξη σας.»
Έτσι, πρέπει να διαπιστώσουμε: Οι «ειρηνικές διαμαρτυρίες» δεν είναι συνήθως αρκετά ριζοσπαστικές, ξεκινούν συνήθως από μια πιθανή αλλαγή προς το καλύτερο εντός του συστήματος. Αντίθετα, οι ταραχές είναι αναμφίβολα πολύ ριζοσπαστικές, αλλά χωρίς διέξοδο. Αυτό που χρειάζεται είναι ριζοσπαστικές διαμαρτυρίες χωρίς αυταπάτες για τη μεταρρυθμισιμότητα του συστήματος, ριζοσπαστικές διαμαρτυρίες που οδηγούν σε μια θεμελιώδη αλλαγή της κοινωνίας, όπως μας δίδαξε ο Μαρξ.»